Cornelis Cooltuyn 1526-1567

De vader van de Hollandse reformatie

De in Alkmaar geboren Cooltuyn was rechtenstudent in Leuven, pastoor in Enkhuizen, rector van de Latijnse school in Alkmaar en vanaf 1559 - na zijn vlucht voor de inquisitie - predikant in het Oostfriese Emden. Daar ontwikkelde hij zich tot 'de vader van het Hollandse protestantisme'. Hij stuurde de gereformeerde gemeenten in Holland predikanten die konden helpen bij de hagepreken en was voor de vele vluchtelingen in Emden de belangrijkste kerkelijke leider. Voor de reconstructie van Cooltuyns boeiende leven heeft Vis gebruik gemaakt van niet eerder geraadpleegde Alkmaarse, Leuvense en Emdense archiefbronnen en zijn recentelijk ontdekte Lijkrede (1568). Ook de analyse van Cooltuyns enige geschrift, de ziekentroost Dat Evangeli der Armen (1558-1559), werpt nieuw licht op een roerige periode uit de vaderlandse geschiedenis.